Ոչխարների խուզման փառատոն Սյունիքի մարզում 💛
Ոչխարների խուզման փառատոնը տեղի է ունենում Սյունիքի մարզում։
Փառատոնի նպատակն է առավել ճանաչելի դարձնել Սյունիքի և Վայոց Ձորի մարզերի տեղական արտադրանքը, ավանդույթներն ու մշակույթը, ինչպես նաև նպաստել զբոսաշրջության զարգացմանը:
Երբ մի քանի տարի առաջ Հայաստանի մարզերում մեկը մյուսի հետևից սկսեցին անցկացվել տարատեսական փառատոներ, այս մեկը չէր կարող չառանձնանալ արդեն իսկ իր գաղափարով. անհավանական էր թվում, որ կարելի է տոնի վերածել ոչխարների սովորական խուզումը։
Բարեբախտաբար, շատ չանցած հենց ոչխարների խուզման փառատոնը դարձավ Հայաստանի փառատոնային տարվա զարդերից մեկը։ Սյունիքի մարզի Խոտ գյուղում՝ տոնական միջավայրում, կարելի է տեսնել, թե որտեղից է ստացվում այն բուրդը, որ հետագայում վերածվում է գորգի կամ կենցաղային այլ նշանակություն ստանում։ Ամենադիտարժանը խուզման մրցույթն է, որն ուղեկցվում է կենդանի երաժշտությամբ և հյուրասիրությամբ՝ տեղացի արտադրողներից։
Փառատոնի ժամանակ մարդիկ ականատես են լինում ոչխարների խուզման մրցույթին, մասնակցում են կազմակերպվող խաղերին, վայելում են ազգային երգն ու պարը, հետևում են լարախաղացների գործողություններին, ինչպես նաև օգտվում են Սյունիքի և Վայոց ձորի բերք ու բարիքի ցուցահանդես-վաճառքից։
Ոչխարի խուզման փառատոնը աստիճանաբար վերածվում է ավանդական տոնի: Փառատոնը զվարճալի է, հնարավորություն է տալիս հին ավանդույթները վերհիշելու, ինչպես նաև տեղական արդյունաբերողների արտադրանքը ներկայացնելու։
Հայաստանում ոչխարի խուզման գործընթացի առանձնահատկությունն այն է, որ այստեղ դա անում են հատուկ ավանդական մկրատների օգնությամբ, այլ ոչ թե մեխանիկական սարքերով:
Փառատոնին մասնակցում և ոչխար խուզելու վարպետաց դասեր են անցկացնում նաև այլ երկրներից ժամանած վարպետներ։
«Բրդից կարպետ»-ը Կանանց զարգացման Ռեսուրս Կենտրոն հիմնադրամի սոցիալական նախաձեռնություններից մեկն է, որն իրականացվում է Սյունիքի մարզի Շինուհայր համայնքում։
Տեղի 43 կանայք ներգրավված են բրդի և թելի մշակման, կարպետագործության, և բրդյա աքսեսուարների ու տան պարագաների ստեղծման աշխատանքներում։ Օգտագործելով բրդի բնական երանգները՝ կանանց խումբը վերականգնում է հին հայկական նախշերն ու նմուշները։
Հյուրերը ոչ միայն կարող են հետևել ընթացքին, այլև ինքնուրույն մասնակցել կարպետագործությանը։
Կարծիք
Կարծում եմ, հետաքրքիր գաղափար էր զբոսաշրջության զարգացման համար, ավելի նոր ու կրեատիվ`պահպանելով մեր հին ավանդական արարողությունը։ Ու եթե այսպես յուրաքանչյուր գյուղում հետաքրքիր ու զվարճալի փառատոներ անցկացվեն, համոզված եմ, որ Հայաստանը նույնպես կդասվի զբոսաշրջությամբ զարգացած երկրների շարքում…