Զբոսաշրջությունը գործունեության ոլորտ է, որի ուսումնասիրությունն ու զարգացումը ազգային տնտեսության առաջնահերթություններից է։ Զբոսաշրջությունը կոչվել է 20-րդ դարի ֆենոմեն, քանի որ նրա զանգվածային բնույթն ակտիվ ազդեցության աղբյուր է մշակույթի, տնտեսության, քաղաքականության և սոցիալական ոլորտի վրա։ Այնուամենայնիվ, հենց տնտեսական գիտությունն է մշակում զբոսաշրջության ոլորտի կառավարման և զարգացման մեթոդներ։ Ներկա փուլում ամբողջ աշխարհում զբոսաշրջության գիտությունը վերաիմաստավորվում է հիմնական հասկացությունների, միտումների և զարգացման հեռանկարների, ինչպես նաև այս ոլորտի զարգացման կառավարման մեթոդների ու միջոցների վերաիմաստավորման ժամանակաշրջանում1:
Զբոսաշրջությունը կարևոր տեղ է գրավում ինչպես երկրի տնտեսական համալիրում, մարզերում, առանձին քաղաքներում, այնպես էլ համաշխարհային տնտեսական համակարգում։ Զբոսաշրջության զարգացումը նպաստում է ինտեգրման և միջազգային մասնագիտացման գործընթացի հետագա խորացմանը։ Ժամանակակից տնտեսական պայմաններում նկատվում է երկրների միջև ինտեգրացիոն կապերի ինտենսիվ ընդլայնում, որն արտահայտվում է առևտրային, մշակութային, գիտական ​​և տեխնիկական փոխհարաբերությունների ակտիվացմամբ, որն իր հերթին պայմանավորում է զբոսաշրջության զարգացումը որպես սոցիալ-տնտեսական երևույթ և, նախ. բոլորը՝ որպես տնտեսական գործունեության տեսակ։ Հայտնի է, որ զբոսաշրջությունը, որպես սոցիալ-տնտեսական գործընթաց, համատեղում է տնտեսական հարաբերությունների շուկայական կողմերը և հասարակության զարգացման սոցիալական նպատակները։

Զբոսաշրջությունը որպես տնտեսական գործունեության ոլորտ ունի մեծ նշանակություն և ունի մի շարք բնութագրական առանձնահատկություններ։
1. Ժամանակակից պայմաններում զբոսաշրջությունը դարձել է համաշխարհային տնտեսության առաջատար ճյուղերից մեկը։
2. Աշխարհի շատ երկրներում զբոսաշրջությունը տնտեսության ամենաշահութաբեր ճյուղերից է։

Զբոսաշրջությունը որպես տնտեսական գործունեության ոլորտ ունի մեծ նշանակություն և ունի մի շարք բնութագրական առանձնահատկություններ։

1. Ժամանակակից պայմաններում զբոսաշրջությունը դարձել է համաշխարհային տնտեսության առաջատար ճյուղերից մեկը։

2. Աշխարհի շատ երկրներում զբոսաշրջությունը տնտեսության ամենաշահութաբեր ճյուղերից է։

3. Զբոսաշրջությունը ծառայում է մարդու, ընդհանուր առմամբ հասարակության շահերին և հանդիսանում է եկամտի աղբյուր՝ ինչպես միկրո, այնպես էլ մակրոտնտեսական մակարդակներում։

4. Բարձր զարգացած երկրներում բնակչության մեծ մասն հանգստանում է
ska տնից դուրս, ինչը հանգեցրել է զբոսաշրջության հզոր արդյունաբերության առաջացմանը:

5. Տնտեսապես թերզարգացած մի շարք երկրների համար զբոսաշրջությունը դարձել է արտարժույթի ստացման արդյունավետ աղբյուր, որն օգտագործվում է
տնտեսական աճը և սոցիալական խնդիրների լուծումը։

6. Շատ երկրներում զբոսաշրջության ոլորտում զբաղվածների թիվն արդեն
համեմատ տնտեսության այլ ոլորտներում զբաղվածների թվի հետ։

7. Զբոսաշրջությունը դառնում է լրացուցիչ աշխատատեղեր ստեղծելու, ճանապարհների և հյուրանոցների շինարարության զարգացման արագացման հիմնական գործոններից մեկը։
կառավարությունը, խթանում է բոլոր տեսակի մեքենաների արտադրությունը։

8. Զբոսաշրջությունը նպաստում է ժողովրդական արհեստների պահպանմանը և ազգային
մարզերի և երկրների ազգային մշակույթը

1. Ֆրանսիա- $89,2 մլրդ (84.7 մլն զբոսաշրջիկ)

2. Ճապոնիա- $106,7 մլրդ (89 մլն զբոսաշրջիկ)

3. ԱՄՆ- $488 մլրդ (185.48 մլն զբոսաշրջիկ)

4. Իսպանիա- $68,8 մլրդ (24,124,521 մլն զբոսաշրջիկ)

5. Բրազիլիա- $56,3 մլրդ (550.000 զբոսաշրջիկ)

Հղում

Հղում

Ապրանքները ըստ օգտագործման ժամկետի լինում են `

1. Երկարաժամկետ օգտագործման ապրանքներ (այն ապրանքները, որոնք անհրաժեշտ են մեզ ամեն օր ու դրանք օգտագործում ենք ամեն օր)

2. կարճաժամկետ օգտագործման ապրանքներ (այն ապրանքները, որոնք օգտագործում ենք մի պահի ու արագ սպառում)

3. ծառայություններ

Ծառայությունները երկարաժամկետ են։ Կարող ենք մի օր օգտվել մի ծառայությունից, դա չի սպառվի, հնարավորություն ունենք օգտվելու նաև հետո։

Ապրանքների դասակարգումը ըստ լայն սպառման բաժանվում է հետևյալ դասերի `

Ամենօրյա պահանջարկի ապրանքներ`

1. Անընդհատ սպառում (հիմնական)

Մենք անընդհատ սպառում ենք մեր ամենօրյա, անհրաժեշտ ապրանքները (հաց, ջուր, աղ, շաքարավազ)։ Սպառելու հետ մեկտեղ, նաև անընդհատ ձեռք ենք բերում։

2. Էքստրեմալ սպառում

Էքստրեմալ սպառումները մեզ մոտ լինում են հանկարծակի (չնախատեսված)։ Կարող ենք ինչ- որ պահի հանկարծակի ձեռք բերել ինչ- որ ապրանք, որն այդ ժամանակ մեզ անհրաժեշտ կլինի, բայց նախատեսած չլինեինք, որ պիտի այդ ապրանքը ձեռք բերենք։

3. Իմպուլսիվ գնումներ

Այսպիսի գնումներ կատարում ենք այն ժամանակ, երբ մեր ուշադրությունը սևեռվում է որևէ ապրանքի կամ ապրանքների վրա։ Հնարավոր է ստացվի այնպես, որ մենք նախատեսած չլինեինք գնել այդ ապրանքը/ները, բայց մենք, այնուամենայնիվ, գնենք։

Նախնական ընտրության ապրանքներ `

1. Նման և ոչ նման ապրանքներ

2. յուրահատուկ պահանջարկի ապրանքներ

3. պասիվ պահանջարկի ապրանքներ

4. կապիտալ ապրանքներ

Սրանց մեջ մտնում են այն ապրանքները, որոնք միայն մասամբ են մասնակցում ապրանքի արտադրության մեջ։

5. լրացուցիչ ապրանքներ ու ծառայություններ

Սրանք այն ապրանքներն ու ծառայություններն են, որոնք կապ չունեն արտադրության հետ, սակայն անհրաժեշտ են։

Մատակարարումը տնտեսական կատեգորիա է, որն արտացոլում է, թե որքան ապրանքներ և ծառայություններ են վաճառողները պատրաստ առաջարկել շուկայում վաճառքի համար տվյալ պահին և որոշակի գնով:

Առաջարկի, ինչպես նաև պահանջարկի ծավալի վրա ազդում են երկու տեսակի գործոններ.

– ապրանքի գինը;

– ոչ գնային գործոններ՝ արտադրական հնարավորություններ, տեխնոլոգիա, ռեսուրսների ապահովում, փոխարինող ապրանքների և այլ ապրանքների գների մակարդակ, բնակչության գնաճային սպասումներ, հարկեր։

Առաջարկի կախվածությունը գնից սովորաբար կոչվում է առաջարկի օրենք։ Այն նշում է, որ, այլ գործոնները մշտական ​​են, մատակարարվող քանակությունը մեծանում է ապրանքի գնի բարձրացման հետ և հակառակը: Գրաֆիկորեն առաջարկի օրենքը արտահայտվում է որպես առաջարկի կոր, որը ցույց է տալիս շուկայական գների և ապրանքների քանակի միջև կապը, որը արտադրողները պատրաստ են վաճառել:

Շուկայական գների փոփոխությունների նկատմամբ առաջարկի զգայունությունը ցույց է տալիս առաձգականություն։ Այն դեպքում, երբ առաջարկի աճը գերազանցում է գների աճին, վերջինս բնութագրվում է որպես առաձգական։ Եթե ​​առաջարկի աճը փոքր է գների աճից, ապա ձևավորվում է այսպես կոչված ոչ առաձգական առաջարկ։

Մատակարարման առաձգականությունը կախված է այնպիսի գործոններից, ինչպիսիք են արտադրական գործընթացի բնույթը, արտադրանքի արտադրության ժամանակը և երկար ժամանակ պահելու հակվածությունը: Արտադրական գործընթացի առանձնահատկությունները թույլ են տալիս արտադրողին ընդլայնել ապրանքների արտադրությունը գնի աճով, իսկ դրա գնի նվազմամբ՝ անցնել այլ ապրանքների արտադրության: Նման արտադրանքի մատակարարումը առաձգական է:

Մատակարարման առաձգականությունը կախված է նաև ժամանակի գործոնից, երբ արտադրողը չի կարողանում արագ արձագանքել գների փոփոխություններին, քանի որ ապրանքների լրացուցիչ արտադրությունը պահանջում է զգալի ժամանակ: Օրինակ, մեքենաների արտադրությունը մեկ շաբաթում ավելացնելը գործնականում անհնար է, թեեւ մեքենաների գինը կարող է բազմապատիկ աճել։ Նման դեպքերում մատակարարումն անառաձգական է։ Ապրանքի համար, որը չի կարող երկար ժամանակ պահել (օրինակ՝ արագ փչացող ապրանքներ), մատակարարման առաձգականությունը ցածր կլինի։

Եթե ​​մենք խոսում ենք մակրոտնտեսության շրջանակներում առաջարկի մասին, ապա դա կոչվում է ագրեգատ։

Առաջարկը դա տնտեսագիտական կատեգորիա է, որը արտացոլում է ապրանքների և ծառայությունների ծավալը, որը առաջարկվում է շուկայում իրացման համար։ ( Որոշակի գնով կարող են առաջարկել)։ Առաջարկի մեծության վրա ազդում են հետևյալ գործոնները`
.Գին
.Որակ
.Ոչ գնային գործոնները ` արտադրական հնարավորությունները,
.Տեխնոլոգիական հնարավորություններ
.Ռեսուրսները
. Բնակչության սպասումները և հարկերի չափերը
. Ապրանքի գնի մակարդակը փոխարինող ապրանքի վրա

Առաջարկի օրենքը

Առաջարկի կախվածությունը գնից կոչվում է առաջարկի օրենք։

Այլ գործոնների հավասարության դեպքում առաջարկի չափը սկսում է մեծանալ ապրանքի գնի աճման հետ միասին։
Էլաստիկությունը ցույց է տալիս առաջարկի մեծության զգայունությունը շուկայական գնի փոփոխության նկատմամբ։

Պահանջարկը շուկայում ապրանքների պահանջն է, որը ապահոված է փողով։ Պահանջարկի ծավալը ապրանքների քանակն է, որը գնորդները համաձայն են ձեռք բերել տրված գնով տվյալ ժամանակում ` շուկայից։ Պահանջարկի ծավալի վրա ազդում են տարբեր գործոններ `

1. Գին

Ըստ գնի աճի ` պահանջարկը նվազում է։ Այս կախվածությունը կոչվում է պահանջարկի օրենք։

2. Ճաշակ ու նախասիրություններ

Պահանջարկը ձևավորվում է տվյալ հասարակության սովորույթներին, ավանդույթներին, կրթության մակարդակին և սոցիալական մակարդակին համապատասխան։

3. Աշխարհագրական դիրք

Անհրաժեշտ պահանջարկը ձևավորվում է ըստ աշխարհագրական դիրքի։

4. Սպառողների եկամուտների աճ

5. Գնաճի ակնկալում

6. Օրենսդրական դաշտի փոփոխություններ

7. Ապրանքի որակ